پیامدهای خودارضایی و مبارزه با آن

«استمنا» یا «خودارضایی» یکی از راه‏های انحرافی در ارضای میل جنسی است که نسل جوان را در معرض آسیب‏های جدی قرار میدهد. از همین رو میتوان آن را نوعی انحراف جنسی یا بیماری نامید که با جدیت باید در درمان آن کوشید.

● پیامدهای خودارضایی و راه‏های مبارزه با آن چیست؟
▪ جواب: «استمنا» یا «خودارضایی» یکی از راه‏های انحرافی در ارضای میل جنسی است که نسل جوان را در معرض آسیب‏های جدی قرار میدهد. از همین رو میتوان آن را نوعی انحراف جنسی یا بیماری نامید که با جدیت باید در درمان آن کوشید. آسیب‏های ناشی از خودارضایی به گونه‏های مختلفی تقسیم‏پذیر است که به اختصار به برخی از آنها اشاره میشود:

● آسیب‏های جسمانی
یکی از روش‏های شناخت پیشرفت بیماریها در پزشکی، مرحله‏بندی (staging) علایم بیماری است. براین اساس، برحسب عوارض ایجاد شده در بیمار مبتلا به خودارضایی، سه مرحله (stage) بیان شده است:(masturbation.www.herballove.com /library /resource overmas/stage.asp/ Stages of excessive )
۱) مرحله مشکل ساز (Problematic)
در افرادی که مدتی است گرفتار خودارضایی شده اند، زودرس ترین عوارض ناشیاز خودارضایی عبارت است از:
الف) خستگی و کوفتگی (Fatigues/Tiredness)،
ب) عدم تمرکز حواس (Lack of concentration)،
ج) ضعف حافظه (Poor memory)،
د) استرس و اضطراب (Stress/Anxiety).
۲) مرحله گرفتاری شدید (Severe)
بروز علایم زیر در فرد گرفتار، نشان دهنده آن است که شدت ابتلای وی یا مدت آن بیش از مرحله اول است و در نتیجه عوارض شدیدتری ظاهر شده است:
الف) خستگی و کوفتگی (Fatigues/Tiredness)،
ب) نوسان خلق یا تغییرات سریع خلقی (Mood swings)،
ج) حساسیت بیش از حد و زودرنجی ( Irritability)،
د) کمردرد (Lower back pain)،
ه) نازک شدن موها (Thinning hair)،
و) ناتوانی جنسی زودرس در جوانی (Youth impotence)،
ز) بیخوابی یا بدخوابی و مشکلات مشابه (Insomnia/Sleep problem).
۳) مرحله گرفتاری بسیار شدید یا حالت اعتیاد (Addictive)
الف) خستگی و کوفتگی (Fatigues/Tiredness)،
ب) ریزش شدید موها (Severe hair loss)،
ج) تارشدن دید چشم‏ها (Blurred vision)،
د) وز وز گوش (Buzzing in the ears)،
ه) انزال زودرس و غیرارادی یا خروج منی به صورت قطره قطره ( prematurelyEjaculation)،
و) درد کشاله ران و ناحیه تناسلی (Groin/Testicular pain)،
ز) دردهای قولنجی در ناحیه لگن و استخوان دنبالچه ( the pelvic cavity or tail bonePain or cramps in).

● نحوه پیدایش عوارض‏
در دانش پزشکی، روند پیدایش علایم یک بیماری و چگونگی بروز عوارض و نشانه‏های کلینیکی، در شناخت هر چه بیشتر یک بیماری بسیار مهم است و میتواند پزشک را در تشخیص و درمان بهتر بیماری و مریض را در پیشگیری کمک کند. به این دلیل مناسب است درباره نحوه پیدایش برخی از عوارض خود ارضایی که در به آن اشاره شد بیشتر به آن توضیح داده شود تا خواننده عزیز با روند پیدایش این عوارض، یا به اصطلاح پاتوفیزیولوژی (Pathophysiology) آن آشنا شود

۱) خستگی و کوفتگی:
انقباض شدید و یک مرتبه تمام عضلات بدن در جریان انزال (ارگاسم یا اوج لذت جنسی)، باعث مصرف سریع مواد غذایی ذخیره شده در عضلات و به طور عمده کاهش گلیکوژن (ماده اصلی لازم برای تولید انرژی عضلانی) میشود. خستگی عضلانی تقریبا با سرعت تهی شدن عضلات از گلیکوژن رابطه مستقیم دارد و هرچه این سرعت بیشتر باشد، خستگی بیشتر است ‏فیزیولوژی گایتون، ترجمه دکتر فرخ شادان، تجدید نظر هفتم، ۱۹۸۶ (تهران: چهر، ۱۳۶۵)، ج ۱، ص ۳۱۳.. در خودارضایی، به علت انقباض‏های مکرر عضلات بدن، ذخایر گلیکوژن عضلات به سرعت تمام میشود و خستگی و کوفتگی همیشه از عوارض بدیهی آن است.

۲) ریزش مو:
خودارضایی به تدریج با تغییرات هورمونی و شیمیایی که در بدن ایجاد میکند، باعث افزایش هورمون جنسی مردانه؛ یعنی، تستوسترون به دی هیدرو تستوسترون (DHT=Dihydrotestosterone) میشود که از عواقب بالا بودن ماده DHTدر خون، ریزش موها و تاسی و بزرگ شدن پروستات و عوارض ناشی از آن در پیری است. Herballove.com

۳) خود ارضایی مکرر باعث تحریک بیش از حد سیستم عصبی پاراسمپاتیک و افزایش تخلیه اَسِتیل کولین (Acetyle Choline) از انتهای این رشته ها در مغز میگردد که این خود باعث پاره‏ای از عوارض جسمانی و روانی، چون حواس‏پرتی (Absentmilndedness)، کمی حافظه (Memory)، عدم تمرکز حواس، سیاهی رفتن چشم و در نهایت تاری دید میشود. تمام این علامت‏ها ناشی از تغییر تعادل میزان مواد شیمیایی موجود در مغز است که بین سلول‏های عصبی رد و بدل میشود و انتقال پیام‏های مختلف را بر عهده دارد.

۴) men.org .
برخی نیز بر این عقیده‏اند که علت بروز اختلالات مغزی (مانند حواس پرتی، عدم تمرکز حواس و کاهش حافظه) ناشی از ظرفیت عظیمی از انرژی بدن است که در هر بار انزال، تخلیه شده و هدر میرود؛ زیرا مایع منی حاوی مقدار بسیار زیادی DNA (هسته ۴۰۰-۳۰۰، اسپرمی که در هر انزال خارج میشود)، RNA آنزیم‏ها، پروتئین‏ها، مواد قندی، لسیتین (Lecithin)، کلسیم، فسفر، نمک‏های بیولوژیک، تستوسترون و... است. این ذخایر عظیم انرژی - که باید در بدن برای رشد و تقویت بخش‏های مختلف مورد استفاده قرار گیرد - بیهوده و به طور مکرر از بدن خارج میشود و هر کدام عوارضی را به دنبال میآورند.

برای مثال از آنجا که سلول‏های خونی و پلاکت‏ها در مغز استخوان‏ها تولید میشود و به تکامل نهایی میرسد و برای تولید آنها نیز انرژی بسیار زیادی مورد نیاز است؛ در افراد گرفتار خودارضایی، تکامل مغز استخوان و در نتیجه تولید سلول‏های خونی با مشکل مواجه شده و منشأ کم خونی، ضعف و خستگی در این افراد است. نیز دفع فسفر و لیستین بیش از حد از طریق انزال‏های مکرر، باعث کاهش ذخایر این مواد میشود که مواد حیاتی برای سلامتی سلول‏های عصبی هستند و در نتیجه اختلال عملکرد سیستم عصبی، مانند حواس پرتی، عدم تمرکز حواس و... بروز خواهد کرد. www.anael.org .

● آسیب‏های روحی و روانی
ضعف حافظه و حواس‏پرتی، اضطراب، منزوی شدن و گوشه‏گیری، افسردگی، بینشاطی و لذت نبردن از زندگی، پرخاشگری، بداخلاقی و تندخویی، کسالت دائمی و ضعف اراده، احساس حقارت، عدم اعتماد به نفس، احساس گناه و عذاب وجدان بروندادهای روانی و روحی خودارضایی است. شرح پاره‏ای از این موارد در مباحث گذشته روشن شد.

● آسیب‏های اجتماعی
ناسازگاری خانوادگی، بیمیل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانی در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، از بین رفتن عزّت، پاکی، شرافت و جایگاه اجتماعی، دیر ازدواج کردن و لذت نبردن از زندگی مشترک‏ جهت آگاهی بیشتر نگا: قائمی، علی، خانواده و مسائل جنسی کودکان، (تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان جمهوری اسلامی ایران، چاپ دهم، ۱۳۷۶)..

● آسیب‏های معنوی و اخروی
هیچ یک از آسیب‏های پیش گفته، به اهمیت آسیب‏های معنوی نیست؛ زیرا آسیب‏های معنوی، جان و دل و به عبارت دیگر کنه حقیقت وجود آدمی را تباه میسازد. خودارضایی از نظر دین یک گناه است و به تعبیر قرآن زنگار بر دل مینهد: «کَلاَّ بَلْ رانَ عَلی قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ»؛ «چنین مباد! بلکه اعمال (ناشایست) دل‏های آنان را زنگار زده است».مطففین (۸۳)، آیه ۲۴.
زنگ یا زنگار در اشیای مادی، همان چیزی است که روی فلزات و اشیای قیمتی مینشیند و معمولاً نشانه پوسیدن و از بین رفتنِ شفافیت و درخشندگی آن و در نهایت ضایع شدن و از بین رفتن آن است.
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان ‏میفرماید: از آیه شریفه سه نکته استفاده میشود:

۱) اعمال زشت، نقش و صورتی به نفس و روح انسان میدهند؛

۲) این نقش و صورت خاص، مانع آن است که نفس آدمی حق و حقیقت را درک کند؛

۳) نفس آدمی به حسب طبع اولیه‏اش صفا و جلایی دارد که با داشتن آن، حق را آن طور که هست درک میکند. طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، (تلخیص)، (قم: دفتر انتشارات اسلامی، بیچا، بیتا)، ج ۲۰، ص ۳۸۵.
همچنین آسیب‏های معنوی جهان گذران را در مینوردد و اگر اصلاح نگردد، حیات جاودان آدمی را در معرض تباهی و شوربختی قرار میدهد. از این رو نصوص دینی نسبت به آن هشدارهای لازم را داده ‏اند. پیامبر اکرم‏صلی الله علیه وآله وسلم در این باره میفرماید: «ناکح الکف ملعون»؛«ملعون است کسی که خودارضایی کند» ری شهری، محمد، میزان الحکمة، ج ۱۲، ص ۵۶۵۴..
امام صادق‏علیه السلام نیز میفرماید: «با سه گروه خداوند در روز قیامت سخن نمیگوید و پاکشان نمیخواند و عذابی دردناک دارند، از آن سه‏اند، خودارضایی کننده و کسی که لواط دهد»همان، ح ۱۹۰۴۹..
در روایات دیگری امام صادق‏علیه السلام خودارضایی را گناه عظیم و مورد نهی الهی معرفی فرموده است‏ همان، ح ۱۹۰۵۰..

● راه‏های درمان‏
۱) نخستین گام برای درمان این عادت شوم، اعتقاد و ایمان به درمان‏پذیری آن و دوری از یأس و ناامیدی است. اما رسیدن به نتیجه و ایجاد هرگونه تغییر و دگرگونی نیازمند گذشت زمان، انتخاب راه صحیح و به کارگیری دقیق دستورها است. البته ترک عادتِ نامطلوب، در زمانِ کوتاه بدون راهنمای کارآزموده و دلسوز، امکان ندارد. از همه اینها مهم‏تر، اراده و خواست فرد، نقش کلیدی و محوری را ایفا میکند. درمان و چاره جویی باید منطبق بر خواست فرد باشد؛ زیرا تا وقتی که او نخواهد، میتوان با قاطعیت گفت که درمان نخواهد شد.

بنابراین بیمار اگر بخواهد، میتواند بر بیماری اش غلبه کند و جمله معروف «خواستن توانستن است»، عین حقیقت است. اراده همچون نهالی است که باید آن را پرورش داد تا به مرحله خودشکوفایی و ثمردهی برسد؛ به عبارت دیگر، اراده تقویت شدنی و پرورش یافتنی است و راه پرورش و تقویت آن این است که برخلاف میل خود، اندک اندک به مقابله با این عادت شوم برخیزد تا پس از مدتی لذت توانستن را بچشد ق، مؤسسه پژوهشی - فرهنگی اشراق، خودارضایی یا ارضای انحرافی جنسی، صص ۲۹ - ۳۰..

۲) تلاش برای تقویت اراده از گام‏های مهم در امر بهبود است. نگویید اراده از ما سلب شده است! ممکن است اراده انسان ضعیف شود؛ ولی هیچ گاه از بین نمیرود. نشانه اینکه هنوز اراده باقی است، این است که شخص این عمل را در حضور دیگران و در هر شرایطی انجام نمیدهد. برای تقویت اراده، راه‏های زیادی پیشنهاد شده که از جمله آنها تلقین به خود است‏ جهت آگاهی بیشتر نگا: پرسش ها و پاسخ ها دفتر ۷ _ پرسش ها و پاسخ های برگزیده (ویراست جدید)، پرسش ۴۶..
ویکتور پوشه - روان شناسِ فرانسوی - میگوید: افراد مبتلا به این عادت شوم، هر روز به دفعات مختلف با تمرکز فکر به خود بگویند: «من به خوبی قادرم این عادت بد را از خود دور کنم، من قادرم». تکرار این عبارت ساده، اثر عجیبی در تقویت اراده و روحیه دارد.

پل ژاگو بر آن است که: «تلقین، قبل از خواب نیز مؤثر است»همان، ص ۳۴..جهت آگاهی بیشتر نگا: پرسش ها و پاسخ ها دفتر ۷ _ پرسش ها و پاسخ های برگزیده (ویراست جدید) پرسش شماره ‏۴۶.

۳) سعی شود شکم به هنگام خواب، بیش از حد معمول پر نباشد.

۴) از پوشیدن لباس‏های تنگ و چسبان اجتناب گردد.

۵) از نگاه کردن به مناظر، فیلم‏ها و تصاویر تحریک کننده، خودداری شود و شخص به محض مواجهه با این امور، چشم خود را بسته و یا به زمین و یا آسمان نگاه کند.

۶) از شنیدن و خواندن مباحث و مطالب جنسی و حتی شوخیهای تحریک‏کننده و فکر کردن در این امور، دوری شود.

۷) از خوردن مواد غذایی محرک، مانند خرما، پیاز، فلفل، تخم‏مرغ، گوشت قرمز و غذاهای پرچرب - اجتناب و به میزان ضرورت اکتفا شود.

۸) قبل از خواب مثانه تخلیه شود.

۹) از نوشیدن افراطگونه آب و مایعات پرهیز شود (به خصوص شب‏ها و قبل از خوابیدن).

۱۰) هیچ‏گاه نباید به بدن عریان خود نگاه کرد.

۱۱) از دست‏ورزی با اندام جنسی، باید اجتناب نمود و در هیچ شرایطی، نباید دست‏ورزی کرد!

۱۲) هرگز نباید به رو خوابید.

۱۳) به منظور تخلیه انرژی - زاید بدن، به طور منظم و زیاد باید ورزش کرد.

۱۴) هیچ‏گاه نباید بیکار بود؛ شخص باید برای اوقات فراغت خود، برنامه داشته باشد و آن را با مطالعه، ورزش، زیارت، عبادت و ... پر کند.

۱۵) هرگز در مکانی خلوت و تنها و دور از نظر دیگران نباید ماند.

۱۶) هرگاه شخص مورد هجوم افکار جنسی واقع شد، باید بلافاصله از مکان خلوت و دور از نظر دیگران خارج شود و خود را به کاری سرگرم کند. در این زمینه گفت و گو با دوستان، مشارکت در عبادت‏های جمعی (مانند جلسات دعا، نماز جماعت و...) بسیار مفید است.

۱۷) هفته‏ای یکی دو روز، روزه مستحبی مفید است و اگر شخص توان آن را ندارد، میزان صَرف غذا را کاهش و فاصله هر وعده غذا را افزایش دهد و یا تعداد دفعات غذا را کاهش داده و به حداقل خوراک اکتفا کند.

۱۸) از سخن گفتن ملایمت‏آمیز، شوخی و خنده با نامحرمان خودداری کرده واز نرمی و لینت در کلام باید اجتناب ورزید.

۱۹) هیچ‏گاه نباید با نامحرم و جنس مخالف، در مکان خلوت و دور از نگاه دیگران باقی ماند (حتی برای آموزش و ...).

۲۰) قرآن زیاد بخواند و درباره معانی آیات آن فکر کند.

۲۱) باید همیشه برای ذهن فکر خود محتوای مطلوب و موضوع مناسب داشت.

۲۲) منشأ این مشکل، عدم پاسخ صحیح و مناسب به یکی از نیازهای واقعی انسان است که باید به طور طبیعی و صحیح (ازدواج) ارضا و تأمین شود. اما اگر به شکل صحیح تأمین نشود، شخص دچار خطا و گناه خواهد شد که عواقب سوء آن نیز دامنگیر او میشود. بنابراین در صورت امکان با کم کردن سطح توقعات و انتظارات، باید برای ازدواج اقدام کرد؛ چرا که بهترین راه حل ازدواج است.

۲۳) از کردارهای پیشین خود باید توبه کرد. خداوند توبه کاران را میبخشد. توبه و اطمینان از قبول توبه، بزرگ‏ترین عامل تقویت و دلگرمی برای آغاز حرکتی نو است. گناه هر چه باشد، نباید احساس بیارزشی و نا امیدی به فرد دست دهد. بله! گناه ناراحتی و عذاب وجدان دارد؛ لکن به مفهوم پایان فرصت‏ها و انتهای راه و نابودی نیست. کسی که از صمیم دل رجوع کند و تصمیم قاطع بر جبران لغزش بگیرد، محبوب درگاه خداوند است: «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ»؛ بقره (۲)، آیه ۲۲۲..
چه عاملی از این کارسازتر که شخص گنه کار احساس کند در صورت توبه، خداوند او را دوست میدارد و در نظر خداوند چنان است که گویی گناهی مرتکب نشده است. امام باقرعلیه السلام در این باره میفرماید: «التائب من الذنب کمن لاذنب له»؛اصول کافی، ج ۲، ص ۴۳۵.؛ «توبه کننده مانند کسی است که اصلاً گناه نکرده است».
«توبه» یعنی شروع زندگی پاک و سازنده و حرکت در نور و روشنایی. اگر شخص از گناه خویش میترسد، باید از بالاترین گناه (یأس و نومیدی) بترسد.
در پایان بار دیگر تأکید می کنیم که اگر کسی بخواهد و اراده ای جدی بر ترک این عمل داشته باشد مطمئناً موفق می شود فقط شرط اساسی آن داشتن اراده ای محکم است که در این باره در نوشته بعدی به آن خواهیم پرداخت. علاوه بر این می توان با مطالعه تجربه های موفق افرادی که مدت ها با این معضل دست و پنجه نرم می کردند و بخاطر عدم شناخت کافی یا جدی نگرفتن راه مقابله با آن و یا به هر دلیل دیگری گرفتار این رفتار ناپسند بوده اند، این احساس را در خود تقویت کرد که واقعاً خواستن توانستن است زیرا در مسیر مبارزه با این گناه، احساس ضعف و سستی کردن آفتی بزرگ است.
اکنون از تمام خوانندگان گرامی چه خوب است این درخواست را داشته باشیم که تجربه موفق خود را ذکر کرده تا دیگران نیز قوت قلب کافی برای مبارزه و مقابله با چنین انحراف رفتاری را پیدا کنند گر چه روشن است که می توان با یک برنامه ریزی مناسب و عمل به راهکار های ارائه شده به طور دقیق و کامل به چنین هدفی دست یافت و تجربه های موفقیت آمیز برخی افراد گواه آشکاری بر این مطلب است. بیان تجربه های موفق توسط خوانندگان برای دیگر عزیزان می تواند بسیار مفید باشد. بنابراین آماده شنیدن اظهار نظرها و بیان تجربه های موفق تمام عزیزان هستیم تا آن را در اختیار دیگران قرار دهیم.

[ سه شنبه 14 / 10 / 1393برچسب:پیامدهای خودارضایی و مبارزه با آن,پیامد,های,خود,ارضایی,و,مبارزه,با,آن,

] [ 10:48 ] [ zahir ] [ ]

گشاد شدن رگهای مغز

علائم آنوریسم مغزی,عوارض آنوریسم مغزی

سردرد ناسی از پارگی آئورتآنوریسم مغز در اثر نازک شدن دیواره شریان ها ایجاد می شود. آنوریسم اغلب در شاخه های شریان ها تشکیل می شود زیرا آن قسمت از رگ ضعیف تر است. تعدادی از عوامل می تواند به ضعف در دیواره عروق کمک کنند و سبب افزایش خطر ابتلا به آنوریسم مغزی شود. آنوریسم مغزی در بزرگسالان بیشتر از کودکان و در زنان شایع تر از مردان می باشد. آنوریسم مغز اغلب پس از پاره شدن و تبدیل شدن به یک اورژانس پزشکی شناسایی می شود.

با این حال، آنوریسم مغزی ممکن است در آزمون های تصویربرداری سر، برای شرایط دیگر شناسایی شود. اگر نتایج آزمایش نشان می دهد که یک آنوریسم مغزی دارید شما باید در مورد آن با یک متخصص مغز و اعصاب و یا جراح مغز و اعصاب مشورت کنید.

آنوریسم مغزی چیست؟
یک آنوریسم مغز، ضعف در دیواره یک سرخرگ است که خون مغز را تامین می کند. همانطور که خون از طریق رگ های خونی ضعیف عبور می کند فشار خون باعث یک منطقه کوچک متورم بیرون زده مانند یک بادکنک می شود.
آنوریسم می تواند در هر کدام از رگ های خونی در هر نقطه از بدن ایجاد شود اما دو محل رایج تر آنها در آئورت شکمی ( شریان انتقال دهنده خون از قلب به بقیه بدن ) و دیگری در شریان مغز می باشد در اغلب موارد، آنوریسم مغزی باعث عوارضی نمی شود و نادیده انگاشته می شود در موارد نادر، پارگی آنوریسم مغزی، سبب آزاد شدن خون در جمجمه و سکته مغزی رخ می دهد. بسته به شدت خونریزی، منجر به صدمه در مغز یا مرگ می شود.

آنوریسم مغز: برآمدگی و یا بالونی در یک رگ خونی در مغز است. اغلب مانند یک توت حلق آویز در یک ساقه به نظر می رسد. آنوریسم مغز می تواند نشت یا پاره شوند و سبب خونریزی داخل مغز ( سکته هموراژیک ) شود. در اکثر موارد آنوریسم پاره شده مغزی در فضای بین مغز و بافت های نازک پوشش مغز رخ می دهد. این نوع از سکته هموراژیک است خونریزی زیر عنکبوتیه نامیده می شود. آنوریسم پاره شده به سرعت تبدیل به تهدید کننده حیات و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. بیشترآنوریسم های مغز پاره نشده سبب مشکلات سلامت و یا علائم می شود. چنین آنوریسم هایی اغلب در حین انجام آزمایش برای شرایط دیگر، شناسایی می شوند. درمان آنوریسم پاره نشده مغز ممکن است مناسب باشد و در برخی موارد ممکن است از پارگی در آینده جلوگیری کند.

علائم آنوریسم مغزی پاره شده
سردرد شدید ناگهانی، نشانه های کلیدی از آنوریسم پاره شده است. این سردرد اغلب بدترین سردردی است که تاکنون تجربه کرده اید. سردرد شدید، تاری دید، تغییر در بیان و درد گردن بسته به محلی که در مغز آسیب دیده دارد.

علائم و نشانه های آنوریسم پاره شده به طور معمول عبارتند از:
سردرد بسیار شدید ناگهانی
تهوع و استفراغ
سفتی گردن
تاری دید یا دوبینی
حساسیت به نور
تشنج
افتادگی پلک
از دست دادن هوشیاری
سردرگمی
نشت آنوریسم مغزی

در برخی موارد، آنوریسم ممکن است مقدار کمی از خون نشت کند. این نشت ممکن است تنها باعث سردرد بسیار شدید ناگهانی شود.

علائم آنوریسم مغزی,عوارض آنوریسم مغزی

آنوریسم مغزی پاره نشده
آنوریسم پاره نشده مغز مخصوصاً اگر کوچک باشد ممکن است هیچ نشانه ای نداشته باشد با این حال، آنوریسم بزرگ پاره نشده ممکن است به بافت های مغز و اعصاب فشار وارد کند و احتمالا باعث:
درد در بالا و پشت چشم
ایجاد مردمک گشاد
تغییر در بینایی و یا دوبینی
بی حسی، ضعف یا فلج یک طرف صورت
افتادگی پلک

مواردی که باید به دنبال توجه پزشکی فوری باشید
اگر سردرد بسیار شدید ناگهانی دارید.
اگر کسی به طور ناگهانی، شکایت از یک سردرد شدید و یا یک تشنج دارد.

ریسک فاکتورها و علل آنوریسم مغزی

برخی از این عوامل خطر در طول زمان ایجاد و برخی هنگام تولد وجود دارند.
عوامل خطر در طول زمان عبارتند از :سن بالا، سیگار کشیدن، فشار خون بالا، سخت شدن سرخرگها ( تصلب شرایین )، سوء مصرف مواد، به خصوص استفاده از کوکائین، ضربه به سر، مصرف زیاد الکل، عفونت مطمئن خون و سطح پایین استروژن پس از یائسگی

عوامل خطر در زمان تولد عبارتند از :
اختلالات بافت همبند به ارث رسیده مانند سندرم اهلرزدانلوس که سبب تضعیف عروق خونی می شود.
بیماری کلیه پلی کیستیک، بیماری ارثی است که منجر به کیسه های پر از مایع در کلیه و معمولا فشار خون را افزایش می دهد.
آئورت باریک غیر طبیعی ( کوارکتاسیون آئورت )، رگ خونی بزرگ که خون غنی از اکسیژن را از قلب به بدن هدایت می کند.
ناهنجاری های شریانی وریدی مغزی (AVM مغز )، یک ارتباط غیر طبیعی بین سرخرگ ها و سیاهرگ ها در مغز است که سبب قطع جریان طبیعی خون بین آنها می شود.
داشتن سابقه خانوادگی آنوریسم مغزی، به خصوص یکی از بستگان درجه اول، مانند پدر، مادر، برادر یا خواهر

عوارض آنوریسم مغزی
هنگامی که یک پارگی آنوریسم مغزی رخ دهد خونریزی معمولا تنها چند ثانیه طول می کشد و خون می تواند باعث آسیب مستقیم به سلول های اطراف آن شود خونریزی می تواند سبب صدمه و یا کشتن سلول های دیگر شود. همچنین می تواند فشار داخل جمجمه را افزایش دهد.
اگر فشار بیش از حد بالا رود جریان خون و اکسیژن رسانی به مغز ممکن است در نقطه ای شکسته شده و سبب از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ ممکن است رخ دهد.

علائم آنوریسم مغزی,عوارض آنوریسم مغزی

عوارض پس از پارگی آنوریسم عبارتند از:
خونریزیش - آنوریسم که بترکد و یا به بیرون درز کند در معرض خطر خونریزیش و می تواند باعث آسیب بیشتر به سلول های مغزی شود.

وازواسپاسم - پس از پارگی آنوریسم مغز، عروق خونی در مغز شما ممکن است بطور نامنظم باریک شوند ( وازواسپاسم ) این حالت می تواند جریان خون به سلول های مغزی را محدود کند ( سکته مغزی ایسکمیک ) و موجب آسیب و از دست دادن سلول ها شود.

هیدروسفالی - هنگام پارگی آنوریسم، خونریزی در فضای بین مغز و بافت ( خونریزی زیر عنکبوتیه ) رخ می دهد اغلب این مورد می تواند گردش خون مایع اطراف مغز و نخاع ( مایع مغزی نخاعی ) را مسدود کند.

این بیماری می تواند سبب افزایش مایع مغزی نخاعی شده که فشار روی مغز را افزایش می دهد و می تواند سبب آسیب بافت و ( هیدروسفالی ) شود.

هیپوناترمی - خونریزی زیر عنکبوتیه از یک آنوریسم پاره شده مغزی، می تواند تعادل سدیم در خون را به هم بزند. این ممکن است باعث صدمه به هیپوتالاموس، منطقه ای در نزدیکی قاعده مغز شود. کاهش سطح سدیم خون ( هیپوناترمی ) می تواند سبب تورم سلولهای مغزی و آسیب دائمی شود.

تست های تشخیص آنوریسم مغزی
اگر شما به طور ناگهانی، سردرد شدید و یا نشانه های دیگر مربوط به آنوریسم پاره شده دارید شما یک آزمون و یا مجموعه ای از تست برای تعیین خونریزی در فضای بین مغز و بافت های اطراف آن (خونریزی زیر عنکبوتیه) و سکته مغزی انجام دهید.
اگر خونریزی رخ داده است پس از آن تیم مراقبت های اضطراری علت آنوریسم پاره شده را تعیین خواهد کرد.
اگر علایم یک آنوریسم پاره نشده مغز مانند درد پشت چشم، تغییر در بینایی و فلج در یک طرف صورت باشد نیاز به تست های تشخیصی است.

تست های تشخیصی عبارتند از:
توموگرافی کامپیوتری CT اسکن، معمولا اولین آزمایش برای تعیین خونریزی مغزی است.

آزمون مایع مغزی نخاعی - اگر خونریزی ساب آراکنوئید وجود دارد به احتمال زیاد گلبول های قرمز خون در مایع اطراف مغز و نخاع ( مایع مغزی نخاعی ) می باشد دکتر شما یک تست از مایع مغزی نخاعی سفارش می دهد وقتی شما نشانه های آنوریسم پاره شده دارید اما CT اسکن شواهدی از خونریزی نشان داده نشده باشد. در این روش به منظور گرفتن مایع مغزی نخاعی با یک سوزن از پشت، پونکسیون کمری انجام می شود.

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی ( MRI ) با استفاده از امواج مغناطیسی و رادیویی برای ایجاد تصاویر دقیق 2-D و یا 3-D از مغز انجام می شود. نوعی از MRI ( آنژیوگرافی MRI ) که جزئیات شریان ها را ارزیابی می کند ممکن است محل آنوریسم پاره شده را تشخیص دهد.

آنژیوگرام مغزی - این روش آنژیوگرام مغزی نامیده می شود دکتر شما یک لوله نازک، انعطاف پذیر ( کاتتر ) را به داخل شریان های بزرگ معمولا در کشاله ران یا بازو وارد کرده و از قلب عبور و از طریق کاتتر، رنگ های خاصی به سرخرگ های درون مغز تزریق و به شریان ها در سراسر مغز می رسد.

مجموعه ای از تصاویر اشعه X - که می تواند اطلاعات در مورد شرایط شریان ها و محل آنوریسم پاره شده را نشان دهد این آزمون تهاجمی تر از دیگر تست ها است و معمولا زمانی استفاده می شود که دیگر تست های تشخیصی اطلاعات کافی را فراهم نمی کند.

درمان آنوریسم مغزی
دو گزینه درمان معمول برای آنوریسم پاره شده مغزی وجود دارد.
جراحی بستن کلیپ - یک روش برای بستن آنوریسم است. جراح مغز و اعصاب یک بخش از جمجمه را برای دسترسی به آنوریسم و در واقع رگ خونی تغذیه آنوریسم را حذف می کند. سپس او یک کلیپ کوچک فلزی بر روی گردن آنوریسم برای متوقف کردن جریان خون قرار می دهد

حلقه های اندوواسکولار - روش کمتر تهاجمی نسبت به جراحی کلیپ است. جراح یک لوله پلاستیکی توخالی (کاتتر) را به داخل سرخرگ معمولا در کشاله ران وارد و از آن طریق به آنوریسم می رسد و پس از آن با استفاده از یک سیم راهنما با فشار یک سیم پلاتین نرم را از طریق کاتتر به آنوریسم وارد می کنند. حلقه سیم داخل آنوریسم، باعث قطع جریان خون و سبب لخته خون می شود. این لخته شدن در اصل سبب مهر و موم کردن آنوریسم در عروق می شود.
هر دو روش مطرح شده دارای خطرات، به خصوص خونریزی و یا کاهش جریان خون به مغزمی شود. حلقه اندوواسکولار کمتر تهاجمی است و ممکن است در ابتدا ایمن تر باشد اما آن نیز بیشتر در معرض خطر خونریزی مجدد و ممکن است روش های اضافی تر لازم باشد.

علائم آنوریسم مغزی,عوارض آنوریسم مغزی

سایر درمان های آنوریسم پاره شده مغزی
دیگر درمان های آنوریسم پاره شده مغزی در کاهش علائم و مدیریت عوارض است.
ضد درد مانند استامینوفن ( تیلنول )، ممکن است در درمان سردرد استفاده می شود.
مسدود کننده های کانال کلسیم برای جلوگیری از وارد شدن کلسیم سلول های دیواره رگ های خونی است. این داروها ممکن است تنگی نامنظم عروق خونی ( وازواسپاسم ) را کاهش دهد که ممکن است عوارض آنوریسم پاره شده را کاهش دهد.

یکی از این داروها nimodipine (Nymalize) است که نشان داده شده است که با کاهش جریان خون پس از خونریزی زیر عنکبوتیه از یک آنوریسم پاره شده، خطر تاخیر ابتلا به آسیب مغزی را کاهش داده است.

مداخلات به منظور پیشگیری از سکته مغزی از جریان خون ناکافی، از تزریق داخل وریدی دارویی به نام وازوپرسور، که برای غلبه بر مقاومت عروق خونی تنگ شده، فشار خون را افزایش می دهد.

یک مداخله جایگزین برای جلوگیری از سکته مغزی آنژیوپلاستی می باشد. در این روش، جراح با استفاده از یک کاتتر یک بادکنک کوچک را باد کرده و به یک رگ خونی تنگ در مغز گسترش می یابد. یک کاتتر نیز ممکن است برای ارائه یک دارو به نام گشادکننده عروق به مغز مورد استفاده قرار گیرد که باعث گسترش به رگ های خونی می شود.

داروهای ضد تشنج ممکن است برای درمان تشنج مربوط به آنوریسم پاره شده استفاده شود. این داروها عبارتند از levetiracetam (Keppra)، فنی توئین (دیلانتین، Phenytek، غیره)، والپروئیک اسید و غیره می باشد.
درمان توان بخشی - آسیب به مغز با خونریزی زیر عنکبوتیه ممکن است نیاز به فعالیت فیزیکی، گفتار و کار درمانی و مهارت بازآموزی داشته باشد.

درمان آنوریسم پاره نشده مغز
جراحی کلیپ و یا حلقه اندوواسکولار را می توان برای بستن آنوریسم پاره نشده مغز و کمک به جلوگیری از پارگی آینده استفاده کرد. با این حال، در برخی از آنوریسم های پاره نشده، خطرات شناخته شده از این روش ممکن است سنگین تر ازسود بالقوه آن ها باشد متخصص مغز و اعصاب، در همکاری با یک جراح مغز و اعصاب می تواند به شما در تعیین روش درمان کمک کند.

عواملی که در تعیین روش توصیه می شود عبارتند از:
اندازه، محل و ظاهر کلی از آنوریسم
سن شما و سلامت عمومی
سابقه خانوادگی آنوریسم پاره شده
شرایط مادرزادی که خطر آنوریسم پاره شده را افزایش می دهد
اگر شما دارای فشار خون بالا هستید با دکتر خود در مورد دارو برای مدیریت این وضعیت صحبت کنید. اگر شما یک آنوریسم مغزی دارید کنترل مناسب فشار خون ممکن است خطر پارگی را پایین آورد.
سیگار کشیدن ممکن است یک عامل خطر تشکیل، رشد و پارگی آنوریسم باشد لذا سیگار کشیدن ترک کنید.

پیشگیری از آنوریسم مغزی
بهترین راه جلوگیری از ابتلا به آنوریسم و یا کاهش خطر ابتلا به آنوریسم در حال رشد و احتمالا پارگی، جلوگیری از فعالیت های است که می تواند به رگ های خونی آسیب برساند، مانند:
سیگار کشیدن
داشتن رژیم غذایی با چربی بالا
ورزش نامنظم
داشتن اضافه وزن یا چاق

[ دو شنبه 10 / 8 / 1393برچسب:گشاد,شدن,رگهای,مغز,گشاد شدن رگهای مغز, رگ,های,

] [ 14:21 ] [ zahir ] [ ]

توصیه های مهم مخصوص شب امتحان

مواد مورد نیاز مطالعه

همه لوازم مورد نیاز را كه برای آزمون نیاز دارید در كنار دست‌تان قرار دهید.جزوات، كتاب‌های درسی، سوالات

آزمون‌های قبلی، یادداشت‌ها و... را روی میز كار بگذارید.

_ ساعت را برای 45 دقیقه تنظیم كنید، در بازه‌های زمانی 45 دقیقه مطالعه كنید و 5 دقیقه بعد از این مدت

استراحت كوتاهی كرده و دوباره مطالعه را ادامه دهید. چنانچه بخواهید برای ساعات نامحدود مطالعه كنید، مغز

بیش از حد خسته شده و مجبور می‌شوید برای حفظ تمركز زمان طولانی‌تری را صرف كنید.

بهتر است اهداف‌تان را با پاداش‌های كوچك ( زنگ تفریح ) دنبال كنید در این حالت می‌توانید تا زمانی كه لازم

است به مطالعه ادامه دهید فقط كافی است زمان‌سنج را برای 45 دقیقه تنظیم كنید.

_ راهنمای درسی و مواد امتحانی را دنبال كنید؛ به یادداشت‌ها، جزوات، كتاب‌ها و آزمون‌های قبلی كه احتمال

می‌دهید در امتحان مورد توجه باشد، مراجعه كنید. معلم‌ها سوال‌ها را از درس‌هایی كه در كلاس ارائه شده،

طرح می‌كنند بنابر این یادداشت‌ها و جزوات منابع باارزشی به شمار می‌روند. یادداشت‌ها را هرگز برای مطالعه در

شب قبل از آزمون فراموش نكنید. به سوالاتی كه آخر هر فصل وجود دارد توجه كنید و خود را با بررسی این

سوالات بیازمایید. علاوه بر آن به دو صفحه اول هر بخش كه خلاصه‌ای از مطالب فصل مربوطه است توجه كنید تا

اطلاعات اساسی و اولیه را درباره هر فصل یاد بگیرید.

_ مسابقه پرسش و پاسخ با یك دوست یا اعضای خانواده سرعت یادگیری را افزایش می‌دهد از مادر، برادر، پدر و

خواهر یا یك دوست صمیمی بخواهید به تعدادی از سوالات شما خیلی سریع پاسخ دهد. لیستی از مطالبی كه

شما را درگیر كرده و نمی‌توانید آن‌ها را به خاطر بسپارید تهیه كنید و در قالب سوال آن‌ها را از اطرافیان بپرسید و

بخواهید خیلی سریع به سوال‌تان پاسخ دهند. تكرار پرسش و پاسخ باعث می‌شود آن‌ها ملكه ذهن شوند. علاوه

بر آن مسابقه پرسش و پاسخ كمك می‌كند تا نقاط ضعف موجود را جبران كنید.

_ تهیه یك لیست برای بررسی سریع، همه نكات درسی، مطالب حفظی، تاریخ‌های مهم و معادلات پیچیده را روی

یك ورق كاغذ بنویسید. این لیست را قبل از آزمون و صبح روز بعد مطالعه كنید.

خواب كافی

هیچ چیز بدتر از آن نیست كه شب قبل از آزمون به اندازه كافی نخوابیده باشید. ممكن است وسوسه شوید و

همه شب را بیدار بمانید و خود را برای امتحان آماده كنید اما هنگامی كه زمان امتحان فرامی‌رسد قادر نخواهید

بود همه اطلاعاتی را كه یاد گرفته‌اید به خاطر بیاورید. مغز در این حالت فقط برای بیدار ماندن تلاش می‌كند.

مطالعات نشان می‌دهد نخوابیدن در شب امتحان عملكرد حافظه را نابود كرده و به شدت پایین می‌آورد.

نگاهی كوتاه به لیست مرور؛ سعی كنید صبح روز امتحان حدود 45- 30 دقیقه زودتر از خواب بیدار شوید. نگاهی

كوتاه به لیست مرور و فلش‌كارت بیندازید. زمانی كه منتظر هستید تا جلسه آزمون شروع شود، صفحات مرور را

كنار بگذارید.

شب قبل از امتحان

_ یادداشت‌برداری كنیداگر زمان كوتاهی برای مطالعه جهت آزمون روز بعد دارید، یادداشت‌برداری كنید. البته مهارت

یادداشت‌برداری خیلی مهم است تا بیشترین بهره را شب قبل از امتحان ببرید. اگر معلم قبل از امتحان یك جلسه

مرور گذاشت حتماً در آن شركت كنید.

معلم‌ها در جلسات مرور نكات ریز و مهم كه برای امتحان ضروری هستند را یادآوری می‌كنند. یادداشت‌های سر

كلاس را جدی بگیرید به طور منظم سر كلاس حاضر شوید و یادداشت‌برداری كنید. چنانچه یادداشت‌برداری

نكردید، یادداشت‌های همكلاسی‌هایتان را كپی‌برداری كنید.

_ نكات سر كلاس و یادداشت‌ها گنج قابل دسترس هستند.مفاهیم، تعاریف و معادلات مهم را در كارت‌های سه

در پنج سانتیمتری بنویسید و مجموعه‌ای مفید از فلش كارت‌های دستی تهیه كنید. عمل بازنویسی به یادگیری و

حفظ مطالب كمك می‌كند. اگر یادگیری بصری شما خوب است پس این عمل قطعاً كمك خواهد كرد.

_ اگر یادگیری شنوایی خوبی دارید به این معنی كه با شنیدن، مطالب را یاد می‌گیرید، كلماتی را كه در

فلش‌كارت‌ها نوشته‌اید بلند بخوانیدشاید در ابتدا تصور كنید این بازنویسی در فلش كارت‌ها به درد نمی‌خورد اما اگر

قصد دارید اطلاعات مهم را یاد بگیرید، بسیار مفید است. یادگیری معادلات و مسائل كاربردی و عملی از طریق

تكرار، عمل مفیدی نیست.

_ نكات كلیدی را شناسایی كنید.نخستین صفحه از هر فصل اغلب نكات كلیدی كه هدف اصلی درس است را

شامل می‌شود، این صفحات را حتماً نگاه كنید.

_ خود را بیازمایید.اگر معلم‌تان نمونه سوال داده آن را حل كنید. برای سوالات زمان زیادی صرف نكنید اگر پاسخ

سوالی را نمی‌دانید از فلش‌كارت كمك بگیرید. ممكن است به بازخوانی مجدد فلش‌كارت‌ها نیاز داشته باشید.

برخی از استراتژی‌های حفظ را یاد بگیرید. سعی كنید با استفاده از گیره، یادداشت‌ها و فلش‌كارت‌ها را آویزان

كنید. برقرار كردن ارتباط تصویری با اطلاعات نتیجه خوبی خواهد داد.

_ مطالعه را با مهمترین اطلاعات درسی شروع كنیدابتدا مفاهیم كلی را یاد بگیرید و درباره یادگیری جزییات نگران

نباشید زیرا هدف یادگیری ایده‌های اصلی در زمان كوتاه است.

_ حافظه، اطلاعاتی را كه شما در شروع و پایان مطالعه، یاد گرفته‌اید بهتر از موضوعاتی كه در وسط مطالعه یاد

گرفته‌اید، به خاطر می‌سپارد.

_ با مطالعه روزانه، مفاهیم به مدت طولانی در حافظه بلندمدت باقی می‌ماند اما اگر وضعیتی پیش آمده و مطالعه

را به لحظات پایانی موكول كرده‌اید مفاهیم در حافظه كوتاه مدت باقی می‌ماند و زود فراموش می‌شوند. پس

سعی كنید مفاهیم را درك كنید.

_ به یك موسیقی آرامبخش مانند موسیقی كلاسیك با صدای كم گوش كنیدموسیقی برخی از خستگی‌های

مطالعه را كم می‌كند. هرگز بعد از زمانی كه معمولاً می‌خوابید مطالعه نكنید در بعدازظهر یا ساعات اولیه عصر

مطالعه كنید. اگر فرد سحرخیزی هستید مطالعه اوایل صبح نتیجه خوبی خواهد داشت.

_ نگرش مثبت و برنامه ریزی برای مطالعه راهی به سوی موفقیت است. برنامه‌ریزی زمان انجام كار را برای فرد

برجسته و مهم می‌كند.

_ هنگامی كه تلاش می‌كنید درس تاریخ را حفظ كنید اسامی و سایر اطلاعات واقعی را در ذهن بسپارید. اگرچه

این عمل مقداری طول می‌كشد اما روش بازنویسی و تكرار و تلاوت مؤثر است. در مورد مسائل ریاضی و علم

معادلات به مسائلی كه معلم سركلاس تاكید كرده، توجه كنید. در اینجا تكنیك یادداشت‌برداری به كمك خواهد

آمد.

[ شنبه 4 / 6 / 1393برچسب:توصیه,های,مهم,مخصوص,شب,امتحان,توصیه های مهم مخصوص شب امتحان,کنکور,

] [ 18:44 ] [ zahir ] [ ]

همانند سازی زنتیکی

مقدمه

پیشرفتهایی که در سده اخیر نصیب علم ژنتیک شده است، تا حدود زیادی مرهون مطالعه و بررسی وراثت در باکتریها است. امروزه ثابت شده است که مکانیسمها ژنتیکی در باکتریها از نظر واکنشهای شیمیایی مشابه یاخته‌های یوکاریوت است. پروکاریوتها موجودات ساده و مناسبی برای بررسیهای ژنتیکی هستند. زیرا در آنها تنها یک مولکول DNA در هر یاخته وجود دارد و این DNA دارای ساختار کروموزمی پیچیده‌ای نیست. استفاده از میکروارگانیسمها به عنوان ابزار مطالعه ژنتیکی دارای نقاط ضعفی نیز است.

اول آنکه کوچکی اندازه این موجودات بررسی ویژگیهای ظاهری هر یاخته را دشوار می‌سازد. دوم آنکه تولید مثل جنسی در این موجودات وجود ندارد و یا بطور ناقص دیده می‌شود. پس از اینکه ساختار مولکولی DNA که نخستین بار بوسیله واتسون و کریک معرفی و ارائه شد، نحوه بیوسنتز آن را نیز در یاخته مشخص کردند. در اواخر سالهای 1950 ، کریک اصل بنیادی را مطرح کرد. این اصل بیان کننده چگونگی انتقال اطلاعات ژنتیکی از مولکول DNA به RNA و ترجمه آن در پروتئینها است.

همانندسازی DNA

در مطالعات اولیه برای همانندسازی سه الگو مطرح شد که شامل الگوهای حفاظتی ، نیمه حفاظتی و پراکنده است. در الگوی حفاظتی از روی مارپیچ دو رشته‌ای DNA ، یک مولکول کامل DNA ساخته می‌شود. در الگوی نیمه حفاظتی ابتدا دو رشته DNA از هم باز شده و در مقابل هر یک از رشته‌ها ، رشته مکمل ساخته می‌شود. در الگوی پراکنده ابتدا مولکول DNA به قطعاتی تقسیم می‌گردد و هر یک از قطعه رشته مکمل خود را سنتز می‌کند. واتسون و کریک با پژوهشهای خود بر روی مولکول DNA ، الگوی نیمه حفاظتی را منطقی و تنها راه همانند سازی می‌دانستند. سپس مزلسون و استال با انجام آزمایشهای بسیار ظریف و مهم ، درستی چنین الگویی را به اثبات رساندند.

آزمایش مزلسون و استال

مزلسون و استال برای اثبات فرآیند همانند سازی آزمایشی انجام دادند که به شرح زیر می‌باشد. آنها ابتدا یاخته‌های باکتری اشرشیاکلی را در محیط کشت ویژه‌ای که نیتروژن آن از نوع سنگین (N¹⁵) بود، برای زمان معین کشت دادند و سپس یاخته‌ها را به محیط کشت عادی که نیتروژن آن از نوع سبک (N¹⁴) بود، انتقال دادند و در محدوده‌های زمانی معین از یاخته‌های نسلهای اول ، دوم و سوم حاصل از محیط کشت جدید ، نمونه برداری کرده و DNA آنها را به روشهای اختصاصی جدا ساختند. نمونه‌های DNA بر روی گرادیان (شیب) چگالی کلرور منیزیم سانتریفوژ شده و در این روش ترکیبات مختلف بر اساس چگالی آنها جدا سازی می‌شوند.

بدین ترتیب DNA واجد وزنهای متفاوت از یکدیگر جدا می‌شوند. DNA معمولی که N¹⁴ دارد (DNA سبک) به علت داشتن چگالی کمتر در بالای لوله قرار می‌گیرد. در حالی که مولکول DNA با (N¹⁵ سنگین) در محلی پایین تر از DNA سبک واقع می‌شود. DNA های واجد مقادیر متفاوت N¹⁵ و N¹⁴ نیز در بینابین این دو حد جای می‌گیرند.

با کشت یاخته‌های دارای DNA واجد نیتروژن سنگین در محیط کشت حاوی نیتروژن سبک مشاهده می‌شود که مولکول DNA ماهیت سبک - سنگین پیدا می‌کند. یعنی دو رشته DNA کاملا از هم باز شده و رشته‌هایی در تکمیل هر یک از دو رشته قبل ساخته می‌شود. این رشته‌های جدید همگی دارای نیتروژن سبک (محیط کشت جدید) هستند. با ادامه کشت در نسلهای دوم و سوم ملاحظه می‌شود که از میزان DNA سبک - سنگین کم شده و به DNA سبک افزوده می‌شود.

نتیجه آزمایش مزلسون و استال

مزلسون و استال با چنین مشاهداتی نتیجه گرفتند که همانند سازی در مولکول DNA به طریق نیمه حفاظتی صورت می‌گیرد که مستلزم باز شدن دو رشته از هم و سنتز مولکول DNA جدید در مقابل هر رشته قدیم است. این پدیده به نام همانند سازی مشهور است.

آنزیمهای لازم در همانند سازی

آنزیمهای پلیمراز

آنزیمهایی هستند که پلیمر شدن زنجیره‌های پلی‌نوکلئوتیدی را کاتالیز می‌کنند. تا کنون سه نوع آنزیم پلیمراز به نامهای Ι و ΙΙ و ΙΙΙ جداسازی و مشخصات آنها ارائه شده‌اند. از بین آنها آنزیم پلیمراز ΙΙΙ نقش اصلی را در سنتز DNA دارد. از خصوصیات مهم آن ، این است که منحصرا نوکلئوتیدها را در جهت '5 به '3 بهم متصل می‌کنند و در جهت عکس نمی‌تواند عمل کند. آنزیم پلیمراز ΙΙ نیز در مرحله‌ای از سنتز DNA وارد شده و سنتز را در جهت '3 به '5 پیش می‌برد. و آنزیم پلیمراز I عمل ترمیم همانند سازی را انجام می‌دهد.

آنزیم هلیکاز

این آنزیم به مولکول DNA دو رشته‌ای متصل شده و با عمل خود موجب باز شدن دو رشته از یکدیگر می‌شود.

آنزیم لیگاز

در مرحله‌ای از سنتز DNA وارد عمل شده و دو رشته DNA را بهم پیوند می‌دهد.

آنزیم پریماز

آنزیمی است که در ساختن قطعه کوچک RNA پرایمر ، هنگام همانند سازی وارد عمل شده و نوکلئوتیدهایی از نوع اسید ریبونوکلئوتید را به یکدیگر متصل می‌کند. تعدادی پروتئینهای ویژه وجود دارند که پس از باز شدن دو رشته DNA از یکدیگر به محلهای باز شده متصل شده و مانع اتصال مجدد دو رشته به یکدیگر می‌شوند.

img/daneshnameh_up/c/cb/Molecules-01.gif

همانند سازی متوالی

در روی مولکول DNA نقاطی وجود دارند که همانند سازی از آنها آغاز می‌شود. این نقاط مبدا همانند سازی خوانده می‌شوند. در DNA باکتریها ، یک مبدا همانند سازی و در DNA موجودات عالی ، تعدادی زیادی از این مبدا وجود دارند. هنگام همانند سازی ابتدا آنزیم هلیکاز به مارپیچ دو رشته‌ای DNA متصل شده و پیچش DNA را در آن نقطه باز می‌کند. پرتئینهای DBP به ناحیه باز شده هجوم آورده و با اتصال به DNA تک رشته‌ای مانع از جفت شدن بعدی DNA می‌شوند.

ناحیه‌ای را که هلیکاز به آن متصل می‌شود، چنگال همانند سازی می‌نامند. همانند سازی به صورت دو سویه است. آنزیم پلیمراز ΙΙΙ که اتصال نوکلئوتیدها را به یکدیگر به عهده دارد، فقط می‌تواند همانند سازی را در جهت 3 به 5 پیش ببرد. در این حالت دو رشته مولکول DNA در خلاف جهت یکدیگر هستند. در نتیحه رشته‌ای که در جهت '5 به '3 سنتز می‌شود، به راحتی سنتز DNA را آغاز کرده و پیش می‌برد. این رشته به نام رشته راهنما معروف است. در همانند سازی این رشته را متوالی می‌نامند.

همانند سازی نامتوالی

در مولکول DNA رشته‌ای که '5 آزاد دارد، سنتز DNA طبق آنچه درباره رشته راهنما ذکر شد، انجام نمی‌گیرد. دلیل آن این است که آنزیم پلیمراز ΙΙΙ نمی‌تواند نوکلئوتیدها را در جهت 3 به 5 کاتالیز کند. لذا می‌بایست مکانیسم دیگری برای سنتز این رشته از DNA وجود داشته باشد. این رشته DNA به نام رشته عمل کننده یا پیرو معروف است. در این حالت ابتدا دو رشته DNA در فواصل معینی از یکدیگر باز شده و آنزیم پریماز در آن محل قرار می‌گیرد و با استفاده از ریبونوکلئوتیدها ، RNA کوچکی ساخته می‌شود که RNA پرایمر نام دارد.

انتهای 3 این RNA کوچک که از روی الگوی DNA ساخته شده است، می‌تواند به آنزیم پلیمراز III امکان دهد تا دزاکسی ریبونوکلئوتیدها را به انتهای آن متصل کند. لذا در این رشته از مولکول DNA قطعاتی از DNA سنتز می‌شوند که قطعات اوکازاکی نام دارد. (اوکازاکی نخستین کسی بود که این قطعات سنتز شده DNA را با میکروسکوپ الکترونی مشاهده کرد).

در این حالت آنزیم پلیمراز I وارد عمل شده و به ترتیب یکی یکی ریبونوکلئوتیدها را در جهت 5 به 3 برداشته و به جای آنها نوکلئوتیدهای از انواع دزاکسی جایگزین می‌کند تا این که قطعات همه از نوع دزاوکسی شوند. سپس انتهای قطعات ساخته شده بوسیله آنزیم لیگاز به هم متصل شده و یک رشته ممتد DNA حاصل می‌شود. اندازه هر قطعه اوکازاکی حدود 1000 تا 2000 نوکلئوتید است.

[ جمعه 6 / 1 / 1393برچسب:مهندسی,ژنتیک,مهندسی ژنتیک,کلون کردن,کلون,کاربرد,های,کاربرد ها,همانند,سازی,همانند سازی,زنتیک,زنتیکی,

] [ 10:6 ] [ zahir ] [ ]

ککاربرد های مهندسی ژنتیک

دید کلی

با استفاده از فن‌آوری DNA نوترکیب ، مطالعه ساختمان و عملکرد ژن بسیار آسان شده است و جداسازی یک ژن از یک کروموزوم بزرگ نیاز دارد به:

روشهایی برای برش و دوختن قطعات DNA
وجود ناقلین کوچک DNA که قادر به تکثیر خود بوده و ژنهایی در داخل آنها قرار داده شود.
روشهایی برای ارائه ناقل حاوی DNA خارجی به سلولی که در آن بتواند تکثیر یافته و کلنی‌هایی را ایجاد کند.
روشهایی برای شناسایی سلولهای حاوی DNA مورد نظر.

پیشرفتهای حاصل در این فن‌آوری ، در حال متحول نمودن بسیاری از دیدگاه‌های پزشکی ، کشاورزی و سایر صنایع می‌باشد.

پیشرفتهای حاصل از دهها سال کار هزاران دانشمند در زمینه‌های ژنتیک ، بیوشیمی ، بیولوژی سلول و شیمی فیزیک در آزمایشگاههای متعدد گرد هم آمدند تا فن‌آوریهایی برای تعیین موقعیت ، جداسازی ، آماده سازی و مطالعه قطعات DNA مشتق از کروموزومهای بسیار بزرگتر را ایجاد نمایند. تاکنون فن‌آوریهای کلون سازی DNA ، فرصتهای غیر قابل تصوری را برای تعیین هویت و مطالعه ژنهایی فراهم نموده‌اند که تقریبا در هر فرآیند بیولوژیک شناخته شده ، نقش دارند. این روشهای جدید ، تحقیقات پایه ، کشاورزی ، پزشکی ، اکولوژی ، پزشکی قانونی و بسیاری از زمینه‌های دیگر را دگرگون کرده‌اند.

تخمیرهای میکروبی

تعدادی از محصولات مهم صنعتی بوسیله میکروارگانیزمها ساخته می‌شوند که از بین آنها ، آنتی بیوتیکها مهمترین گروه می‌باشند. بوسیله مهندسی ژنتیک می‌توان میکروارگانیزمهایی ایجاد کرد که آنتی بیوتیک بیشتری تولید کنند و یا مشتقی از آنتی بیوتیک اولیه را بسازند.

واکسنهای ویروسی

واکسن ماده‌ای است که می‌تواند سیستم ایمنی را بر علیه یک عامل عفونی تحریک کند. معمولا از ویروسهای کشته شده به عنوان واکسن استفاده می‌شود، ولی همواره یک خطر احتمالی وجود دارد که ویروس بطور کامل غیر فعال نشده باشد. از آنجایی که معمولا قسمت فعال و ایمنی‌زایی ویروس ، پروتئینهای پوشش آن هستند، می‌توان پروتئینهای پوششی را به تنهایی و بدون قسمتهای دیگر تهیه کرد. برای این کار ژن مربوط به پروتئین پوششی را در یک باکتری و یا در یک ویروس غیر بیماری‌زا کلون می‌کنند و از آنها به عنوان واکسنهای بی‌خطر استفاده می‌نمایند.

تولید پروتئینهای خاص

تولید پروتئینهای خاص از نظر پزشکی و تجاری ارزش دارد. تولید تجاری پروتئینهای انسان از طریق استخراج از بافتها یا مایعات بدن غیر ممکن یا بسیار گران است. با کلون کردن ژنهای مربوط به این پروتئینها در باکتریها تولید تجاری این پروتئینها ، امکان‌پذیر می‌گردد.

حیوانات و گیاهان تغییر یافته

علاوه بر تولید محصولات ارزشمند بوسیله میکروبها ، از مهندسی ژنتیک می‌توان به منظور ایجاد گیاهان و جانوران تغییر یافته استفاده کرد. به این گیاهان و جانوران بطور کلی تغییر یافته ژنتیکی (Trasgenetic) ، گفته می‌شود. تغییرات ژنی این موجودات ، مواردی چون تولید محصولات بیشتر ، تغییر کیفیت گوشت و سبزیجات و تولید پروتئینهای خاص که بوسیله باکتریها ، نمی‌توان تولید کرد، را دربر می‌گیرد. این کار بطور کلی از طریق وارد کردن ژنهای نوترکیب در دوران جنینی به جانوران و در کشت بافت به گیاهان انجام می‌شود.

بیوتکنولوژی محیط زیست

باکتریها به دلیل تنوع متابولیزمی گسترده ، دارای یک خزانه ژنتیکی بسیار غنی می‌باشند. در بعضی موارد در این خزانه ژنهایی یافت می‌شوند که مواد آلوده کننده محیط زیست را تجزیه می‌کنند. ژنهای تجزیه بیولوژیکی بسیاری از مواد زاید فاضلابهای شهری و پسابهای صنعتی ، از باکتریهای موجود در طبیعت جدا شده‌اند. از این ژنها می‌توان برای کاهش آلودگیهای محیط زیست استفاده کرد.

مثالی از این کار ، ژنهای تجزیه کننده حشره کشهای کلردار ، مانند 5,4,2- تری کلروفنوکسی استیک اسید ، کلروبنزن ، نفتالین ، تولوئن ، آنیلین و هیدروکربنهای مختلف دیگر می‌باشد. ژنهای مورد نظر از باکتریهای پسدوموناس ، آلکالیژنس و تعدادی از باکتریهای دیگر جدا شده و در پلاسمیدهای مختلف وارد شده است. همچنین پلاسمیدهایی ایجاد شده است که ژنهای تجزیه کننده چند ماده مختلف را بطور همزمان بر روی خود دارند.

تنظیم ژنها و ژن درمانی

استفاده اولیه مهندسی ژنتیک در تولید محصولات مفید صنعتی و یا بهبود تولید بود، ولی مطالعات اخیر بر روی کنترل ژنهای خاص بنا شده است. امروزه قسمت اعظم تحقیقات پایه در مهندسی ژنتیک بر روی Antisense RNA که نقش مهمی در تنظیم ژنتیکی بیان ژنها به عهده دارد، پایه گذاری شده است. همچنین مطالعات گسترده‌ای بر روی امکان درمان بیماریهای ژنتیکی از طریق وارد کردن ژن سالم یعنی ژن درمانی در حال انجام است.

تولید پروتئینها و هورمونهای کاربردی

یکی از کاربردهای عملی اولیه مهندسی ژنتیک تولید پروتئینهای مورد نظر بوسیله میکروارگانیزمهای سریع‌الرشد و تولید ارزان قیمت این پروتئینها بود. بسیاری از پروتئینها و پپتیدهای پستانداران ارزش دارویی زیاد دارند، ولی معمولا در مقادیر بسیار ناچیزی در بافتهای طبیعی وجود دارند و استخراج آنها مقرون به صرفه نمی‌باشد. این پروتئینها را می‌توان به راحتی در میکروارگانیزمها تولید کرد.

تولید هورمونها

بسیاری از هورمونها ، پپتیدها و یا پروتئینهای کوچک هستند. این هورمونها در کنترل متابولیزم بدن پستاندارن و مخصوصا انسان استفاده‌های خاص و مهمی دارند. یکی از مثالهای این تولیدات ، تولید هورمون انسولین می‌باشد. هورمون انسولین انسانی اولین داروی تولید شده بوسیله مهندسی ژنتیک بود که مصرف عمومی پیدا کرد. انسولین هورمونی است که بوسیله غده لوزوالمعده ترشح می‌شود و کمبود آن باعث بیماری دیابت می‌گردد.

بیماری دیابت گریبانگیر میلیونها نفر در سراسر جهان است که روش استاندارد درمان آن ، تزریق منظم انسولین است. چون انسولین پستانداران مختلف تقریبا مشابه می‌باشد، در ابتدا از انسولین جدا شده از لوزوالمعده گاو و یا خوک استفاده می‌شد، ولی انسولین غیرانسانی به اندازه انسولین انسانی موثر نیست و هزینه خالص سازی نیز گران می‌باشد، لکن امروزه این هورمونها توسط مهندسی ژنتیک تولید می‌شوند.

لازم به ذکر است که تولید هورمونهایی مانند انسولین یک کار ساده مهندسی ژنتیک نیست که فقط شامل وارد کردن ژن مربوطه به داخل حامل و کلون کردن آن باشد، زیرا بسیاری از هورمونها فقط قطعات کوچکی از پلی پپتیدهای بزرگ تولید شده بوسیله ژنها می‌باشند.

چشم انداز

محصولات فن‌آوری DNA نوترکیب ، از پروتئینها تا موجودات مهندسی شده متفاوت می‌باشد. با این فن‌آوریها می‌توان مقادیر زیاد پروتئینها را برای مقاصد تجارتی تولید نمود. از میکروارگانیزمها می‌توان برای انجام کارهای اختصاصی استفاده نمود. با استفاده از مهندسی ژنتیک ، می‌توان صفاتی را در گیاهان و جانوران ایجاد کرد که برای کشاورزی و پزشکی مفید باشند. بعضی از محصولات این فن‌آوری برای استفاده مورد تائید قرار گرفته و تعداد زیادی در حال تکامل هستند. در طی چند سال اخیر ، مهندسی ژنتیک از یک فن‌آوری وعده دهنده به یک صنعت چند بیلیون دلاری تبدیل شده و بیشتر رشد آن در صنعت دارویی بوده است.

[ جمعه 6 / 1 / 1393برچسب:مهندسی,ژنتیک,مهندسی ژنتیک,کلون کردن,کلون,کاربرد,های,کاربرد ها,

] [ 10:4 ] [ zahir ] [ ]